یکی از باشکوهترین آثار تاریخی استان کرمان ارگ زیبای و منحصر به فرد راین است که در شهر تاریخی راین در فاصله 100 کیلومتری جنوب کرمان و بر دامنه کوه هزار، چهارمین رشته کوه مرتفع ایران و مرتفعترین قله جنوب کشور قراردارد. این بنای تاریخی یکی از بزرگترین و مهمترین بناهای خشتی جهان است. ارگ راین در جنوب غربی شهر کنونی راین در استان کرمان ایران قرار دارد. ارگ راین با مساحتی بیش از بیست و دو هزار مترمربع نشسته بر تارک تاریخ، میراث ارزشمند و ثروت فرهنگی تاریخی که سالیانه میزبان هزاران گردشگر داخلی و خارجیست و دومین بنای خشتی بزرگ جهان بعد از ارگ بم است. این بنای خشتی تا حدودی به ارگ تاریخی بم شبیه است و بر بالای تپه ای قرار دارد. این قلعه تا 150 سال پیش، قابل سکونت بوده است.
غار نیاسر که غاری دست کن باستانی است و با نام های غار تالار یا غار رئیس یا سوراخ رئیس هم شناخته میشود در 30 کیلومتری غرب شهر کاشان و در نیاسر واقع شده است است از عجیب ترین و شگفت انگیزترین دست سازهای بشری است که به باور اکثر محققین و کارشناسان در زمان اشکانیان حفر شده اما آثاری از زمان ساسانی و سلجوقی نیز در آن پیدا شده است. طول این غار مصنوعی یا دستکن باستانی را 950 متر و عمق آن را 60 متر برآورد کرده اند. از کشفیات درون غار نیاسر میتوان به سفال و ظروف گلی مربوط به دوران ساسانی و برخی مربوط به پارت ها، سکه مربوط به دوران سلجوقیان و ایلخانیان، مجسمه سنگی سر یک قوچ و سنگ هایی شبیه سنگ آسیاب که برخی معتقدند مربوط به مراسم قربانی پیروان آیین میتراییسم است میتوان اشاره کرد. علت ساخت چنین اثر بزرگی هنوز به طور قطع مشخص نیست (مذهبی، نظامی، مسکونی و …) ولی بیشترین اعتقاد بر استفاده مذهبی توسط پیروان میتراییسم (مهرپرستی) از این غار دستکن باستانی است. البته گفتنی است ازاین غار با نام های دیگری همچون سوراخ ویس یا غار ویس هم نام برده میشود و اگر این نام ها را شنیدید بدانید به این غار اشاره میشود.
باغ تالار ازآثار جالب و دیدنی شهر نیاسر است که در ختان کهنسال و بس رفیع آن زبانزد خاص و عام است درختان سر به فلک کشیده که بسیار زیبا و دل انگیز است در این باغ قدیمی و زیبا که آب چشمه اسکندریه در میان آن جاریست و به آبشار منتهی میگردد و درختان آن از این آب سیراب میشوند عمارت بسیار زیبا و بدیع بنا نهاده شده است که به کوشک تالار معروف است .ساختمان فعلی کوشک از جمله بناهای باقی مانده از عمارت باغ تالار است و قدمت آن به دوران صفویه و در زمان شاه سلطان حسین صفوی که آخرین پادشاه این دوران است، بر میگردد.این عمارت و بنای تاریخی که روبه ویرانی بود به همت شهرداری و همکاری مسئولین ذیربط مرمت شده و آماده بازدید مهمانان گرانقدر است. از دیگر خصوصیات این مکان مشرف بودن آن به تمامی شهر نیاسر و اطراف آن است به عبارت دیگر در هر نقطه از نیاسر این امکان قابل رؤیت است. همچنین این باغ دارای استخر قایقرانی نیز است.
برزک کاشان با سابقه ای پنج هزار ساله با جمعیتی بالغ بر پنج هزار نفر به وسعت دویست هکتار در جنوب غربی کاشان و در دامنه کوه های سر به فلک کشیده کرکس در دره بزرگ و پهناوری در حدود 45 کیلومتری جنوب غربی شهرستان کاشان و 60 کیلومتری میمه و 55 کیلومتری دلیجان و در مسیر جاده ای قرار دارد که از یک طرف به آزاد راه اصفهان ـ تهران و از سمت دیگر به اتوبان کاشان ـ قم ختم میشود. برزک با داشتن کاریزها و چشمه های خود جوش در کنار رودخانه ای قدیمی که در میان روستا و کشتزار ها روان است و در دره ای سر سبز و خوش آب و هوا، چشم اندازی بس زیبا و دلنشین دارد توسعه طولی شهر در مسیر دره ای سرسبز، وجود چشمه سارهای متعدد با آب قابل توجه که باعث گسترش باغ های میوه در طول دره شده است، آن را به باغ شهری زیبا تبدیل کرده که با برخورداری از فاکتورهای متعدد جذب توریست، برزک را به یکی از بزرگترین و مهمترین قطب گردشگری کاشان تبدیل کرده است. از آثار تاریخی و دیدنی این شهر میتوان به زیارتگاه امامزاده سراج الدین بن موسی بن جعفر، حمام دوره صفویه، آب انبار قاجاریه، آسیاب آبی قدیمی، تپه تاریخی قلعه، آبشار و رودخانه و جاده تفریحی توریستی سعدآباد، چشمه احمد آباد و موزه مردم شناسی برزک و… اشاره کرد.
آرامگاه سهراب سپهری (شاعر و نقاش) در روستای مشهد اردهال کاشان در صحن امامزاده سلطان علی بن محمدباقر است. سنگ قبر این شاعر ارزشمند تا به حال به دلایل مختلف بارها تعویض شده است و بحث هایی پیرامون این قضیه وجود دارد که اخیرا هم پیشنهاد شده مزار وی را تغییر مکان دهند.
شهر قمصر در میان دره ای بسیار سرسبز که طول تقریبی آن 9 و عرض آن 4 کیلومتر و دارای درختان متنوع و درختچه های گل محمدی واقع شده است. نام قدیم این ناحیه قم سر بوده و از این منطقه جاده ابریشم عبور میکرده و از دیر باز راهی برای رسیدن به سیلک بوده است قمصر یکی از قطب های تولید عرقیات گیاهی و گلاب در ایران است که دارای شهرت جهانی است.همه ساله در فصل بهار خصوصا اردیبهشت ماه میتوانید شاهد جشنواره های باشکوه گلاب گیری در این شهر باشید شهرداری نیز امکانت خوبی برای مسافرین مهیا مینماید.از مناطق دیدنی قمصر علاوه بر مناظر طبیعی، بوستان ها و پارک های آن میتوان اشاره داشت به چشمه آب معدنی صالح با چشم اندازی زیبا در دامنه کوه های فرفهان قرار دارد. تمام فصول قمصر زیباست اما بهار و تابستان رؤیایی آن میزبان هزاران میهمان جویای آرامش است. همزمان با موسم رویش گل و آغاز گلاب گیری (به ویژه در ایام جشنواره گل وگلاب) سیل مشتاقان به سوی قمصر سرازیر میشوند تا مشام خود را با رایحه بهشتی گل محمدی عطر آگین نمایند. شهر قمصر هر چند در فاصله سی کیلومتری کویر قرار گرفته اما به دلیل اقلیم خاص کوهستانی و ارتفاع 2000 متر از سطح دریا و قرار گرفتن در میان کوه های مرتفع از آب و هوای معتدل و مطلوب بهره مند است. به طوری که تابستانش مطبوع و معتدل و زمستانش قابل تحمل و از سرمای ملایمی برخوردار است. همچنین لازم به ذکر است که در پنج کیلومتری شمال قمصر هم سد تاریخی قمصر وجود دارد که قدمت آن را به دوران سلجوقی نسبت میدهند.
دهکده سلامت صبا اولین دهکده سلامت در ایران است که به طور خاص به گردشگری سلامت میپردازد. این مجموعه در منطقه نمونه گردشگری بین المللی دستجرد در بخش خلجستان شهرستان قم واقع شده است. به طورکلی دهکده های سلامتی به مجموعه های اقامتی گفته میشود که خدمات سلامتی را به میهمانان خود ارائه میدهند و محیطی به دور از آلاینده های زیست محیطی و آلودگی های زندگی شهری فراهم میآورند .
شهر دستجرد شهری ييلاقي در استان قم داراي آب و هواي کوهپايهاي و اختلاف دمايي بين ۸ الي ۱۲ درجه با شهر قم است. همچنين از امتيازات ويژهاي نظير آب و هواي خنک و مطبوع و چشمه ها و قناتهايِ آب معدني منحصر به فرد برخوردار ميباشد.
دهکده سلامت صبا با بهره بردن از امتیازات شهر دستجرد، محیطی دلپذیر و سالم همراه با امکانات تفریحی و رفاهی فراهم کرده است که از سال 1394 فاز نخست این دهکده سلامت به بهره داری رسید. راه اندازی کلینیک سلامت و دهکده ورزشی صبا، طرح های آینده ی این مجموعه جهت توسعه هستند .
دریاچه تفریحی، باغ تالار مجلل، هتل با نمای دریاچه، ویلاهای اقامتی، رستوران دریایی، رستوران سنتی، آلاچیق ها با طراحی سنتی از جمله بخش های فاز نخست دهکده سلامت صبا هستند .
ماهیگیری، قایقرانی، ورزش های آبی، شهربازی، دوچرخه سواری، موتورچهارچرخ و باشگاه پینت بال از جمله امکانات تفریحی دهکده سلامت صبا هستند .
در محدوده ی دهکده سلامت صبا تردد هرگونه وسایل نقلیه و مصرف دخانیات ممنوع است. همچنین پزشکان حاضر در دهکده سلامت به خانواده هایی که بیش از 48 ساعت در این مجموعه اقامت داشته باشند، الگوهای مناسب تغذیه، ورزش، خواب و ... ارائه میدهند .
مجموعه تخت سلیمان که در گذشته به شهر گنجک نیز معروف بوده است، چهارمین اثری است که از ایران در سال 1380 در فهرست میراث جهانی ملموس یونسکو به ثبت رسیده است. این منطقه حدود 124 هزارمتر مربع مساحت دارد و متشکل از یک سکوی مستحکم گرد با ارتفاع حدود 60 متر بالاتر از دشت های اطراف ساخته شده است که بر روی آن معبد آناهیتا، یک آتشکده زرتشتی و یک دریاچه طبیعی وجود دارد. تخت سلیمان یک مجموعه فرهنگی، تاریخی و طبیعی است که آثار سکونت انسان از هزاره اول قبل از میلاد در آن یافت شده است و در دوره های مختلف تاریخی مادها، اشکانیان، ساسانیان و مغول ها یکی از مناطق حائز اهمیت و محل سکونت بوده است. به گفته برخی مورخان، تخت سلیمان همان زادگاه زرتشت پیامبر است. قلعه تاریخی تخت سلیمان بازمانده از دوره ساسانیان با بخشهای مختلفی همچون آتشکده آذرگشنسپ به عنوان یکی از مهمترین آتشکده های دوره ساسانی، آتشکده شاهی و جنگ آوران، ایوان خسرو، معبد آناهیتا و چندین آتشکده کوچک و دروازهها و دیوارهای مستحکم از بناهای مهم تاریخی ایران و جهان به شمار میرود. مجموعه باستانی تخت سلیمان قبل از اسلام به عنوان بزرگترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان به شمار میرفت اما در سال 624 میلادی و در حمله هراکلیوس، امپراطور رومیان به ایران تخریب شد، بکارگیری سنگهای تراشدار و آجرهای بزرگ در ساخت این بنای تاریخی و واقع شدن دریاچه عجیب و همیشه جوشانی به عمق 112 متر در وسط این مجموعه جلوه زیبا و خاصی به این مکان تاریخی بخشیده است. این مکان تاریخی در زمان ایلخانیان و در دوره حکمرانی آقاخان در قرن هفتم هجری به عنوان تفرجگاه تابستانی مورد استفاده قرار گرفت، این حکمران مغول با احداث بناهای مختلفی همچون سالن شورا، ایوان شرقی و ساختمانهای 8 و 12 ضلعی یکبار دیگر جان تازه ای به مجموعه تاریخی تخت سلیمان تکاب بخشید. آتشکده آذرگُشنَسپ، در شمال دریاچه واقع شده است و مهم ترین اثر تاریخی موجود در مجموعه تخت سلیمان است. این معبد زرتشتی یکی از مهم ترین معابد و پایگاه های زرتشت در دوره ساسانیان است. در قسمت روبه رویی آتشکده، حیاط شمالی و در شرق آن محل آتش مقدس است و در سمت شرق آتشکده تالار ستونداری قرار دارد. این آتشکده محل تاجگذاری شاهان سلسله ساسانیان بوده است. این آتشکده به طبقه جنگجویان و سپاهیان و شاهان اختصاص داشتهاست و تنها خانواده سلطنتی و فرماندهان نظامی حق عبادت در آنجا را داشتهاند. دریاچه تخت سلیمان که در دل سکوی تخت سلیمان قرار گرفته است، دریاچه ای اسرارآمیز است که افسانه ها و داستان های زیادی درباره آن و راز و رمزهایش نقل میشود. نکته جالب در مورد این دریاچه غیرقابل دسترس بودن به دلیل آغشته بودن به سم آرسنیک، رسوبات فراوان و عمق زیاد آن است و تاکنون کاوشگران و غواصان موفق به رسیدن به اعماق و کاوش بستر این دریاچه نشده اند. دریاچه تخت سلیمان در عمیق ترین نقطه 112 متر عمق دارد و چشمه ای جوشان در بستر، آبی 40 درجه را به آن میبخشد که در سطح حرارتش نصف میشود. معبد آناهیتا در شمال شرقی دریاچه، معبدی منتسب به آناهیتا، الهه آب واقع شده است. مردمان در گذشته از این معبد برای ستایش آب استفاده میکردند. در اسناد تاریخی آمده است که مردم در زمان جنگ و حمله دشمنان، اشیا گرانبها و ارزشمند خود را درون دریاچه میانداختند و معتقد بودند آناهیتا از آنها در برابر دشمنان محافظت میکند. همچنین کوه یا تخت بلقیس در ۸ کیلومتری شمال شرقی تخت سلیمان با دو قله با ارتفاع بیش از ۳ هزار متر قرار دارد. ارگ و استحکامات تاج و تخت بلقیس در قله جنوبی واقع شده است. استحکامات دارای برج دیدبانی مشرف به منطقه است. بر روی کوه میتوان از منظره زیبای دریاچهای که بین دو قله ایجاد شده لذت ببرید. از دیگر جاذبه های تاریخی منطقه تخت سلیمان، زندان سلیمان است که تپه مخروطی است که در ۳ کیلومتری غرب تخت سلیمان با ارتفاع حدود ۱۰۰ متر بالاتر از دشتهای اطراف با واقع شده است. در قله این تپه، گودالی به عمق ۸۰ متر و قطر ۶۰ متر وجود دارد که به احتمال زیاد در دو هزار سال پیش از آب پر شده است. علت چنین نامگذاری افسانه محلی است که میگوید اینجا مکانی است که در آن سلیمان، شیاطین نافرمان را زندانی کرده است. اما روایتهای واقعیتر از قربانی دادن پادشاهان در دوران ساسانی خبر میدهد. گفته میشود درون گودال و فضای زندان پر از گاز گوگرد است که روایت دوم را تقویت میکند.
دریاچهٔ چورت یا دریاچهٔ میانشه در فاصلهٔ ۱۰ کیلومتری روستای چورت حد فاصل ساری تا کیاسر در استان مازندران ایران قرار دارد.وسعت این دریاچه حدود ۲٫۵ هکتار است. این دریاچه به دلیل نزدیکی به روستای چورت، دریاچه چورت نامیده میشود. این دریاچه در سال ۱۳۱۸ خورشیدی بر اثر زمینلرزه و رانش زمین و در پی آن بسته شدن مسیر آب چشمهای که در کنار دریاچه قرار دارد، بوجود آمدهاست. هنگام کاهش آب، پدیدار شدن باقیمانده درختهایی که در محل پیدایش دریاچه بودهاند منظرهٔ ویژهای را ایجاد میکند. این دریاچه در شکاف درهای با شیب زیاد قرار گرفته و دور تا دور دریاچه را پوششهای جنگلی بکر و درختان قدیمی در بر گرفتهاست. شکل هندسی دریاچه به شکل بیضی کشیده بوده و ژرفای آن با توجه به میزان بارشهای فصلی متغیر است. ماهیهای موجود در دریاچه توسط افراد محلی به دریاچه انداخته شدهاست.
دریاچه الندان که به نام آب بندان پله هم شناخته میشود از توابع بخش چهاردانگه شهرستان ساریاست. در فصل زمستان محل سکونت اردکهای وحشی است و در چند سال گذشته هم با رها سازی ماهی در این دریاچه کاربرد های آن افزایش پیدا کرده است. آب این آب بندان فقط از طریق نزولات آسمانی تامین میشود و هیچ رود خانه ای به سمت آن جریان ندارد. نحوه قرار گیری و نوع خاک این منطقه باعث شده که با کمترین بارش هم تمام آب های باران و برف به سمت این دریاچه جریان پیدا کند و عدم نفوذ پذیری خاک آن باعث شده که ماندگاری آب در این آب بندان زیاد باشد.درختهای صنعتی مهمی به نام راش، ممرز، بلوط، ملچ و نمدار پیرامون این دریاچه را فرا گرفتهاند که از دید صنعتی (و نیز از نظر زیبایی) اهمیت بهسزایی دارند.
قلعه ملک بهمن یا شاهاندشت از قلعههای عظیم البرز و ایران است که در جاده هراز بخش لاریجان شهرستان آمل و مشرف به روستای شاهاندشت در ۷۵ کیلومتری جنوب آمل قرار دارد.این قلعه متعلق به حکام پادوسبانیان است که بر رویان، نور، کجور و رستمدار حکومت میکردند. بنای قلعه بر روی صخرهای حدود۲۲۰متر بالاتر از سطح اراضی شاهاندشت از لاشه سنگهای بزرگ و کوچک و ملات گچ و ساروج ساخته شده که به صورت طبقه طبقه و شامل اتاقها و قسمتهای مختلف ساختمانی است.این قلعه به دستور شاه عباس صفوی در ۱۰۰۵ فتح شد.
این قلعه از سنگ و نوعی ساروج که مخلوطی از شیر و تخم مرغ و نوعی خاک است ساخته شده و استحکام زیادی دارد به طوریکه دربرابر زلزلههای قوی که در منطقه زلزلهخیز لاریجان بارها خانهها را ویران کرده و حتی باخاک یکسان کرده، مقاومت کرده است.از نظر مهندسی، طراحی بسیار جالبی دارد، هیچ راه ورودی از اطراف قلعه وجود نداشته و تنها راه ورود آن زیر زمینی بوده که امروزه مسدود است و کوهنوردان با امکانات و رعایت موراد ایمنی میتواننداز دیواره جنوبی قلعه به داخل صعود کنند. همچنین این قلعه در بالای آبشاری قرار دارد که به آبشار شاهاندشت معروف است.
کاروانسرای سنگی علی آباد که به آن قلعه علی آباد نیز گفته میشود با قدمتی مربوط به دوره سلجوقی در جاده قدیمی قم – ری و نزدیکی روستای علی آباد قم قرار گرفته است. این بنای تاریخی در مسیر شاهراه اصلی شمال شرقی به جنوب غربی ایران قرار دارد و در گذشته موقعیت جفرافیایی ویژه ای برای تردد مسافران بوده است.
این بنای سنگی در زمان صلح به عنوان کاروانسرا و در زمان جنگ، دژی نظامی به شمار میرفت. پس از پیمودن مسیری 35 کیلومتری از جاده قم - ری در جوار روستای علی آباد و در گردنه علی آباد، کاروانسرای سنگی را میتوان مشاهده کرد. بالای گردنه نیز میل تاریخی سلجوقی دیده میشود.
طبق کاوش های انجام شده مصالح مهم این بنای تاریخی را سنگ لاشه ها و ملاط آن را گل، آهک و گچ زبر تشکیل میدهد که در استحکام بنا نقش مهمی داشته است همچنین برای تزئین بخش هایی از قلعه سنگی میتوان خشت های خام و آجر را نیز مشاهده کرد.
قلعه سنگی علی آباد دارای 7 برج به بلندای 10 تا 14 متری از سطح زمین است که برای جلوگیری از رانش دیواره ها بنا شده است و در گذشته به عنوان دیده بانی و محل حفاظت از کاروانسرا مورد استفاده قرار میگرفته است.
کاروانسرای علی آباد به صورت چهار ایوانی با دیوارهایی به ضخامت دو تا سه متر دارای حیاطی مرکزی و حجره های مختلف است که طول هر ضلع این بنا بیش از 67 متر است و در داخل سازه، هر یک از استطبل های نگهداری از حیوانات دارای 10 متر عمق هستند.
کاروان سرا مشتمل بر 31 اتاق است، اتاق هایی که مستقیما با هوای آزاد ارتباط دارند و برای قرار دادن توشه و بار مسافران است. اتاق هایی هم در مدخل سمت چپ کاروانسرا برای مهمانان ویژه ساخته شده بود.
با توجه به کشف چند سکه مغولي از سده هاي 7 و 8 هـ ق، احتمال مي رود باني اين کاروانسرا غازان خان(694هـ. ق) و حتي تاريخ ساخت کاروانسرا مقدم بر حکومت پادشاه مغول باشد.
این اثر در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۳۸۲۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
میل سلجوقی نیز که روزگاری راهنمای کاروان های کویر و جهت یاب برای آنها بوده است از دور خود نمایی میکند و بالای گردنه علی آباد و بر فراز کوه قرار دارد.
منبع : isna.ir - afracamp.ir - wikipedia.org
امامزاده باوره یا بوره در روستای فردو بخش کهک شهرستان قم واقع شده است. این امامزاده بر فراز کوهی در 6 کیلومتری جنوب روستای فردو و در باغ باوره قرار دارد.
ساختمان امامزاده از خشت و سنگ ساخته شده و بر فراز آن، گنبد خشتی ای به دور از هرگونه کاشی کاری و تزیین احداث گردیده که حکایت از سادگی و صمیمیت میکند. زیارتگاه شامل دو بقعه است که هر یک مدفن دو امامزاده به نامهای محمد و حسین، حلیمه خاتون و زینب خاتون از نوادگان امام کاظم (علیه السلام) هستند. در میان هر بقعه دو صندوق منبت کاری شده بر روی قبور نصب شده که از آثار هنری سده یازدهم هـ. ق به شمار میرود.
بقعه به شکل مستطیل و به ابعاد 16×6 متر با دو رواق روباز است که اولى به صورت هشت ضلعى و دومى به صورت عرقچینى است. درِ بقعه از جانب شمال باز مىشود و درى نیز در جانب جنوب دارد که به نظر میرسد در گذشته شامل دو اتاق متصل به هم بوده که در سالیان اخیر، دیوار حایل برداشته شده است.
اطراف امامزاده با انواع درختان گردو و سنجد و صنوبر آباد شده است که بر صفای امامزاده میافزاید و محلی برای استراحت گردشگران و زائران فراهم میآورد.
روستای فردو یکی از روستاهای قدیمی، خوش آب و هوا و ییلاقی استان قم است که از جاذبه های طبیعی فراوانی برخوردار است.
در سال های اخیر اقداماتی جهت توسعه و فضاسازی این امامزاده صورت گرفته است. این بناى زیبا و کوچک به شماره 11506 و در تاریخ 24/12/1383 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است.
منبع : aksestan-man.blogfa.com - shrines.blog.ir
آستان مقدس امامزاده شاهزاده اسماعیل قم در دامنه ارتفاعات روستای بیدقان بخش کهک واقع شده است. این بقعه در فاصله تقریبی 51 کیلومتری جنوب شرقی شهر قم قرار دارد که زیارتگاه سه تن از امامزادگان به اسامی شاهزاده اسماعیل و فرزندش حمزه از نوادگان علی ابن جعفر(ع) و شاهزاده محمد از نوادگان امام کاظم(ع) است.
امامزاده شاه اسماعیل یکی از امامزادگان پر بازدید استان قم است. این امامزاده اعتبار زیادی نزد مردم قم در دوران قدیم داشت و بسیاری از افراد برای ادای نذر و قربانی به این مکان مراجعه میکردند. از زمانهاى قدیم، مخصوصاً در روستاهاى همجوار، گله داران منطقه، یک گوسفند جهت سلامتى گله ی خود نذر امامزاده شاهزاده اسماعیل مىکردند و عشق و علاقه زیادى به آستان وى داشتند و این رسم هنوز بین گله داران پا برجاست که نشان از محبّت ویژه آنها به امامزاده اسماعیل دارد.
سابقا به جهت دورى و کوهستانى بودن مسیر امامزاده، زائران کمى به حرم امامزاده اسماعیل مشرف مىشدند اما امروزه، به جهت آسفالت شدن مسیر امامزاده، خوش آب و هوا بودن منطقه و باز سازى و توسعه، این امامزاده به یکی از جاذبه های گردشگری مهم استان قم تبدیل شده و به خصوص در روزهاى پنج شنبه مملّو از جمعیت است.
طبیعت زیبای روستای بیدقان با رودخانه ای که از میان این روستا میگذرد، کوه ها و بافت قدیمی روستا باعث جذب گردشگران به این منطقه شده است.
بقعه امامزاده شاه اسماعیل از بناهاى تاریخى استان قم و داراى درهاى نفیس و کاشىهاى عالى و صندوق منبّت روى مرقد است و شامل بقعه، گنبد، رواق، صحن و مسجد است.
قدمت این بنا مربوط به قرن هفتم هجرى است و بانى اولیّه آن نامعلوم مىباشد. با توجّه به کاشىهایى که در آن مزار به کار رفته، مخصوصاً کاشىهایى که داراى صورت سه سوار مغول است، مىتوان ادّعا کرد که بانى بقعه مزبور از امراى دولت هلاکوخان و یا خواجه نصیر الدّین طوسى قمّى، وزیر وى بوده است.
در متن این کاشىی ها، تصویرى برجسته از سه سوار است که مارى را در زیر پا مىکوبند و کبوترى را بر فراز سر دارند. در حاشیه آنها نیز کتیبهاى متضمن سوره های کوچک قرآن، مانند سوره مبارکه اخلاص و در پایان، تاریخ 668 هـ. ق یا ابیاتى از شاهنامه با تاریخ 661 هـ. ق دیده میشود.
کاشی های مزبور به همراه کاشی های دیگر به جا مانده از بنا با نقوش برجسته طاووس، لک لک و طوطى که در قسمت بالاى ازاره بکار رفته بودند، در موزه آستانه مقدس حضرت معصومه نگهداری میشود.
مصالح اصلی به کار رفته در این بنا سنگ و گچ است و بسیار مستحکم ساخته شده است. نقشه بنا از خارج، برجى و از داخل به صورت چهار ضلعى متساوى به دهانه 50/5 و ارتفاع 9 متر مىباشد. جدار داخلى بقعه سفیدکارى و تهى از تزیینات کاشى و گچبرى است، جز شاهنشین جانب شمالى که داراى تزیینات کاشىکارى دورههاى بعد است.
در این بقعه، دو مرقد دیده مىشود، یکى بزرگ در وسط و دیگرى کوچک در زاویه شمال شرقى مجاور پلّه شاهنشین شمالى. مرقد اصلى، مدفن دو تن، شاهزاده اسماعیل و فرزند وى شاهزاده حمزه است و مرقد کنارى منتسب به شاهزاده محمّد بن موسى الکاظم است. البته مردم محلی مرقد کوچک را از آن امامزاده حمزه میدانند.
بر فراز بقعه، گنبدى است که احتمالا در آغاز امر، عرقچینى یا کلاهخودى شکل و سنگ پوش بوده اما در عصر شاه اسماعیل اوّل صفوى، هنگام تعمیر صورت آن را به هرمى شانزده ترکى تبدیل ساختهاند. این گنبد به قطر هشت و ارتفاع 9 تا 10 متر، آراسته به کاشىهاى دوالى فیروزهاى دورة صفوى بود که به مرور زمان، عمده آنها ریخته و اخیرا بازسازى و کاشىکارى شده است. تمام اضلاع گنبد داراى کتیبهاى به خطّ بنایى با عبارات اللَّه، محمّد و على میباشد.
بنای امامزاده شاهزاده اسماعیل دو بار، یک مرتبه درسال920هـ. ق و در عهد سلطنت شاه اسماعیل و بار دوّم در سال 1214 هـ. ق و در دوره ی فتحعلى شاه تعمیر و تزیین گردیده است. منبری در امامزاده به تاریخ 922 هـ. ق قرار دارد و تزیینات زیبایى بر آن به چشم میخورد. تعدادى از درهاى بنا نیز احتمالاً متعلّق به همین تاریخ است. همچنین درگاه بقعه از رواق، کاشی کارى زیبایى از دوره قاجارى کار شده که داراى کتیبه هاى زیادى است.
امامزاده داراى سه در ورودى است که درهاى جنوبى و شمالى آن در ایوانهاى طرفین گشوده مىشوند و تنها درِ غربى آن داخل رواقى طولانى که میان گنبد با صحن است، باز مى گردد.
منبع : mehrnews.com - shrines.blog.ir - qomchto.ir
عمارت قاضی بالا یا خانه تاریخی وفایی در میان باغی مصفا و در کنار نهری پرآب واقع شده است. این خانه تاریخی در روستای قاضی بالا یا قاضی علیا در بخش خلجستان و در حدود 40 کیلومتری غرب قم قرار دارد.
با توجه به ساختار، تزئینات و مصالح بکار رفته، قدمت این عمارت را میتوان به دوره اواخر قاجار نسبت داد. عمارت قاضی بالا در 22 اردیبهشت 1391 با شماره 30534 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این خانه اربابی در دو طبقه و به شکل شرقی- غربی و با ابعاد25/23×80/18متر ساخته شده است. باز بودن تمام فضاهای ساختمان بهویژه طبقه اول به باغ های اطراف و گردش نسیم و باد خنک در ساختمان و وجود دو مقرنس گچی که با وجود تخریب، زیبایی کمنظیر خود را حفظ کردهاند، میتواند از ویژگیهای خاص این اثر محسوب شود.
خانه تاریخی وفایی جزو آثار تاریخی کمتر شناخته شده ی استان قم است که در کنار جاذبه های طبیعی روستای قاضی بالا قرار گرفته است. این اثر در طول سالیان دچار آسیب ها و تخریب های جدی شده است. به همین علت مرمت و بازسازی این اثر در برنامه های ضروری سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته و طرح مرمت عمارت قاضی بالا در مراحل اجرایی است.
منبع : chtn.ir - isna.ir
روستای دولت آباد قلعه ای مسکونی بازمانده از دوره قاجاریه و به نقلی دیگر مربوط به اواخر دوره زندیه است. این روستا تنها روستا در جهان است که ساکنان آن درون قلعه ای تاریخی زندگی میکنند. دور تا دور روستای دولت آباد را دیوارهای خشتی گلی بلند قلعه فرا گرفته که همچنان پابرجا مانده است. این روستا از نوع قلعه روستا محسوب میشود.
قلعه دولت آباد از نوع قلعه های دشتی و جلگه ای است که به صورت مستطیلی ساخته شده و 12 برج استوانه ای دارد که درون آنها راه پله های مارپیچ برای رسیدن به محل نگهبانی وجود دارد. همچنین درون این برج ها محلی برای استراحت نگهبانان به صورت ماهرانه تعبیه شده است.
عنصر اصلی بنای قلعه خشت و گل است و در طول سالیان با وجود صدماتی که به آن وارد شده همچنان پابرجا مانده است. قلعه دولت آباد یک درب ورودی اصلی دارد که در ضلع جنوبی آن واقع است. این در بزرگ با دو لنگه چوبی عظیم، پوشیده از ورق های آهنی است که آن را از هجوم آتش و حمله مهاجمان محفوظ میداشت.
این قلعه دری فرعی نیز دارد که در ضلع شمالی واقع شده و برای استفاده در مواقع ضروری ساخته شده بود. بالای این در فرعی اتاقی مشرف به درون و بیرون قلعه قرار دارد که به نظر میآید محل استقرار فرماندهان بوده باشد.
پس از ورودی در اصلی دالانی قرار دارد که دو طرف دالان محل استقرار چهار نگهبان دیده میشود.
همان طور که ظاهر قلعه نشان میدهد، این قلعه توسط حاکمان محلی برای استقرار نظامیان ساخته شده بود و ورود غیر نظامیان به این قلعه منع میشد. قلعه دولت آباد در دوره قاجار محلی برای محافظت از راه ها و کنترل مردم محلی بوده است. همچنین شاهان و رجال قاجار در گذر از مسیر قم به اصفهان در این قلعه استراحت میکردند.
پس از مدتی با تغییر و تحولاتی که در اوضاع حاکمان محلی به وجود میآید، این قلعه از حضور نظامیان خالی میشود و دو طایفه بزرگ کوچ نشین علی مردانی و کدخدازاده در این قلعه ساکن میشوند. این دو طایفه تا مدتی رویه کوچ نشینی خود را حفظ کردند و برخی از فصول سال را در مناطق خارج از قلعه چادر نشینی میکردند.
ساکنان روستا ابتدا دور تا دور قلعه خانه هایی ساختند که به لحاظ ساختار شبیه یکدیگر بود و از یک نقشه پیروی میکرد. برخی از این خانه ها هم دو طبقه ساخته شده بود. اصطبل ها هم بخشی از این خانه ها بودند. خانه ها در عین سادگی با محاسبات دقیق طراحی و فرم معماری ایرانی بنا شده اند.
به دلیل امنیت قلعه بعد از مدتی مهاجرانی از شیراز، اصفهان و لرهای بختیاری به علت تبعید طایفه ای توسط حاکمان یا مهاجرت حاصل از فشار اقتصادی، ساکنان جدید این قلعه شدند. به سبب این مهاجرت ها خانه های بیشتری ساخته شد و کوچه های تودر تو به وجود آمد که خیابان شمالی جنوبی روستا، دسترسی به این کوچه ها را آسان میکند.
در آن زمان اطراف قلعه دولت آباد دشت ها و باغ های سرسبز، قنات ها و نهرها با آب های زلال و روان و رودخانه قمرود که در ضلع شرقی قلعه در اکثر فصول سال پرآب بود، قرار داشت و جلوه ای زیبا و آباد به این روستا میبخشیدند.
آب مصرفی ساکنان از چاه های کم عمقی که در برخی خانه ها و مسجد روستا حفر شده بود تامین میگردید. همچنین برای ذخیره آب در کنار در ورودی قلعه آب انباری احداث کردند.
در سال های اخیر خشکسالی و بی آبی باعث بیابانی شدن فضای اطراف قلعه شده و کشاورزی و دامداری اهالی روستا نیز محدود شده است. در حال حاضر خانواده های اندکی در این قلعه زندگی میکنند و اکثرشان از کهنسالان و میانسالان هستند. جوانان به علت خشکسالی و بیکاری به شهرها کوچ کرده اند. اما همچنان زندگی درون این قلعه ی تاریخی به شیوه ای سنتی جریان دارد. یک مغازه و مسجدی قدیمی درون این قلعه برقرار است و کشاورزان به کشت محصولات کم آب نظیر گل سرخ، زعفران، گندم و جو میپردازند.
رو به روی در اصلی قلعه مجموعه ای از خشت و گل وجود دارد که ابتدا کاروانسرا بوده و به عنوان شترخان هم شناخته میشود و بعدها تغییر کاربری داده است. همچنین آسیاب و آب انبار مجاور قلعه در فهرست آثار ملی ثبت شده اند.
بارگاه امامزاده ساریه خاتون، مقبره درگذشتگان و شهدای روستای دولت آباد در کنار امامزاده، خارج از قلعه در این روستا قابل مشاهده است و هرساله مراسمات مهم مذهبی در این مکان برگزار میگردد. به ویژه آیین نخل گردانی از سنت های بسیار قدیمی روستای دولت آباد است که هرساله برای عزاداری امام حسین(ع) برقرار میشود. نخل از ابعاد بزرگی برخوردار نیست و بخش پایین نخل که همانند تابوت است دارای 140 سال قدمت است اما بخش بالایی نخل دارای چوب های نو تر است.
مسکونی بودن این قلعه تاریخی، آثار تاریخی اطراف آن و طبیعت روستای دولت آباد آن را مستعد روستاگردی و بوم گردی کرده است، آماده سازی زیرساخت ها، حفاظت از قلعه و حضور گردشگران میتواند موجب رونق دوباره ی روستای دولت آباد شود.
عملیات مرمت قلعه تاریخی دولت آباد در سال 1396 از سوی سازمان میراث فرهنگی آغاز شده است. لازم به ذکر است این اثر در سال 1391 با شماره ثبت30533 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع : مستند دولت آباد : تهیه شده توسط علی جهانی
chtn.ir - isna.ir - shafaqna.com
دهکده ییلاقی درازنو در فاصله 35 کیلومتری جنوب شهرستان کردکوی و در محدوده ملک سورم سرا ( بالاجاده ) واقع شده است.
این منطقه با داشتن چشم انداز های زیبا و مشرف به تمامی نقاط جلگه ای از جمله : کردکوی، گرگان، میانکاله، بندر ترکمن و سایر روستاها، طبیعت زیبا و برخورداری از آب و هوای مناسب نزدیک به کردکوی از مناطق جالب و منحصر بفردی است که هر ساله بر خیل عظیم بازدیدکنندگان آن افزوده میشود.
اطلاعات این مکان در حال تکمیل شدن است |
استخر نام شهری باستانی است واقع در استان فارس ایران. املای تاریخی آن اصطخر است.استخر بزرگترین شهر در دوران خود بوده و به گفته تاریخ نویسان چهاردروازه داشته که درحال حاضر یک از آنها در سر پیچ دوراهی مرودشت ارسنجان و دیگری در جنوب شهرمرودشت قرار داشته است.
در هفت کیلومتری ویرانههای تخت جمشید، ویرانههای شهر استخر معروف به «تخت طاووس» قرار دارد. آثار بجامانده از این شهر شامل دروازه سنگی، ستونها و دیوارههای سنگی است که به روزگار هخامنشی تعلق دارد. در این شهر، بازمانده سازههای اسلامی، ساسانی و اشکانی و ظروف و آثار سدههای آغازین هجری در آن کشف شده است. آب شهر استخر از رود سیوند تامین میشدهاست.
این شهر تا پایان پادشاهی ساسانیان از آبادترین و با شکوه ترین شهرهای ایران باستان بود، اما توسط اعراب تسخیر گردید و به دلیل خیزشهای پیاپی مردم (از سال ۲۳ تا سال ۲۹ هجری) بارها فتح شد و مردم آن قتل عام شدند و پس از آن تنها ویرانهای از آن برجای ماند.
قله برف انبار با ارتفاعی بیش از 3200 متر از سطح دریا، بلندترین قله استان قم محسوب میشود که در رشته کوه برف انبار در روستای فردو و بخش کهک شهرستان قم واقع شده است. این قله در فاصله ی 60 کیلومتری جنوب شهر قم و 10 کیلومتری جنوب شرقی روستای فردو قرار دارد. رایج ترین و آسان ترین مسیر دسترسی به این قله از طریق راه امامزاده بوره یا باوره ی فردو است.
قله برف انبار که بام استان قم محسوب میشود، دارای چشم انداز های بسیار زیبا است و در فصل زمستان از برف یکپارچه سفیدپوش میشود و جلوه ای بسیار تماشایی مییابد. این قله در تمام فصول سال کوه نوردانی از استان قم و دیگر استان ها را به خود جذب میکند.
علت نامگذاری این قله به برف انبار وجود دره ای به عمق 600 متر در کنار قله برف انبار است که باعث شده برف در فصل زمستان به میزان زیادی در آن انباشته گردد، به طوری که با گذشت فصول سرد و بعضا تا فصل تابستان نیز این دره مملو از برف های یخ زده باشد. البته در سال های اخیر با گرم شدن زمین، دیگر این قله در تابستان ها برفی ندارد و برف آن سهم چشمه های زیرزمینی آن میشود.
در مسیر صعود از روستای "فردو" و کوهپایه برف انبار دو چشمه دائمی خنگ و گوارا از فاصله 100 متری از یکدیگر وجود دارد که از دل کوه و سه چال برف خیز برف انبار جریان مییابند و به باغ های انبوه فردو منتهی میشوند. همچنین این چشمه ها از معدود چشمه های اّبی میباشند که در تمام طول سال در استان گرمسیر قم، آب جاری دارند و خشک نمیشوند.
از بلندای قله برف انبار فضای بسیار زیبایی از رشته کوهی نه چندان بلند ولی بسیار زیبا دیده میشود. در اطراف این کوه چشم اندازهای بسیاری خود نمایی میکند. در غرب این کوه قله پلنگ آبی و در شرق آن قله سلطان سعد شاه با ارتفاعی کمتر خود نمایی میکند. در شمال قله برف انبار، قله دماوند قرار دارد که در روزهای آفتابی و صاف قابل مشاهده است.
از مشخصه های این قله نصب چهار میله بلند در مسیر و به فاصله تقریبا مساوی در طول مسیر است که علی رغم مشخص بودن مسیر قله در فصول بدون بارش، هدایت گر مطمئنی جهت تشخیص مسیر صعود، به خصوص در فصل زمستان است. در حال حاضر پناهگاه ندارد اما در کنار قله عملیات نصب پناهگاه در حال اجرا است.
مسیر دسترسی به قله برف انبار از سه استان قم(روستای فردو)، اصفهان(کاشان-مشهد اردهال-روستای زر و کروگان) و مرکزی(دلیجان-نراق-روستای جاسب یا روستای زر و کروگان) ممکن است. اما مسیر استان قم و روستای فردو بهترین مسیر است چرا که مقدار زیادی از آن دارای جاده خاکی و تا خود قله مسیر خاکی مالرو و پایکوبی شده دارد. بقیه مسیر ها فاقد مسیر پاکوب هستند.
جهت دسترسی به منطقه از طریق استان قم، پس از پشت سر گذاشتن جمکران، وارد جاده قدیم قم - کاشان شده، سپس جاده ای فرعی در سمت غرب با فاصله 16 کیلومتری از قم، ما را به سمت شهر کهک رهنمون میسازد، پس از گذشتن از روستاهای خور آباد، صرم و ورجان و طی حدود ۲۰ کیلومتر به کهک رسیده و از آنجا نیز بعد از گذشتن از چنارک، میم و خاوه و طی حدود ۲۱ کیلومتر به روستای ُفردو خواهید رسید. مبدا صعود امام زاده بوره یا استخر آبی که پشت امامزاده به فاصله 800 متری قرار دارد، است که این مناطق حدود ۴ کیلومتر بعد از ُفردو قرار دارند. جهت صعود از این نقطه (امام زاده بوره)، وارد دره زهاب(در پشت امام زاده) میشوید که مشخصه آن وجود جاده خاکی در داخل دره است. این جاده جهت دسترسی به باغ ها کشیده شده است. پس از طی حدود یک ساعت به چشمه، که تقریبا در انتهای دره قرار دارد میرسید. بعد از چشمه در سمت راست، یالی با شیب ملایم و پاکوب مشخص، که در طول مسیر با میله های راهنما علامت گذاری شده، بعد از حدود ۲ ساعت ما را به قله 3208 متری برف انبار میرساند. از قله میتوان یا ازهمین مسیر برگشت، یا برنامه رابه گونه ای دیگر طرح ریزی کرد و از سمت دیگر آن(جنوب)، یعنی به سمت منطقه جاسب که از این منطقه با سرسبزی اش معروف است نیز برگشت.
منبع : bamdadclub.ir - sofehfree.blogsky.com - mehrnews.com - parsmiras.ir - tivan85.blogfa.com
بستن ![]()
نام کاربری (شماره موبایل)
رمز عبور
نام کاربری (شماره موبایل)
کد امنیتی :
آیا کلمه عبور خود را فراموش کرده اید ؟
بازگشت به ورود.
می خواهید ثبت نام کنید ؟ عضویت |